สัญญาณเตือน! ลูกน้อยของคุณอาจจำเป็นต้องจัดฟัน ?

การจัดฟันเด็กช่วยแก้ไขปัญหาฟันและขากรรไกร ที่อาจส่งผลต่อบุคลิกภาพ และสุขภาพช่องปากในระยะยาว แต่คุณพ่อคุณแม่จะรู้ได้อย่างไรว่าลูกน้อยของคุณ จำเป็นต้องจัดฟันหรือไม่? สัญญาณที่บ่งบอกว่าต้องจัดฟันเด็ก

1. ฟันน้ำนมหลุดเร็วหรือช้ากว่าปกติ ฟันน้ำนม มีช่วงเวลาการขึ้นและการหลุดที่เหมาะสม หากฟันน้ำนมหลุดเร็วเกินไป อาจทำให้ฟันแท้ขึ้นมาในตำแหน่งที่ไม่ถูกต้อง ส่วนฟันน้ำนม ที่หลุดช้า อาจทำให้ฟันแท้ไม่มีพื้นที่ สำหรับขึ้น ทำให้ฟันซ้อนหรือฟันเก

2. ฟันแท้ขึ้นผิดปกติ ฟันเก ฟันซ้อน ฟันแท้ที่ขึ้นมาเบียดกันหรือซ้อนทับกัน จนดูไม่เป็นระเบียบ ฟันห่าง มีช่องว่างระหว่างฟันมากเกินไป  ฟันยื่น ฟันบนยื่นล้ำออกมามากกว่าปกติหรือฟันล่างยื่นเข้าไปด้านใน การสบฟัน เมื่อกัดฟัน ฟันหน้าบนและล่างไม่สบกัน มีช่องว่างระหว่างฟัน

3. พฤติกรรม ที่ส่งผลต่อฟัน เช่น การดูดนิ้ว เป็นเวลานานอาจทำให้ฟันและขากรรไกรผิดรูป กัดเล็บ อาจทำให้ฟันบิ่นหรือสึก ส่งผลต่อการเรียงตัวของฟัน 

4. ปัญหาอื่นๆ เช่น เคี้ยวอาหาร ได้ไม่สะดวก พูดไม่ชัด ที่เรียงตัวผิดปกติอาจส่งผลต่อ การออกเสียง บางคำ

หากพบสัญญาณเหล่านี้ ควรพาเด็กๆ ไปพบทันตแพทย์จัดฟัน เพื่อรับการตรวจ และประเมิน

จัดฟันเด็กมีกี่แบบ?

การจัดฟันเด็ก เพื่อให้มีรอยยิ้มที่สวยงาม และสุขภาพช่องปากและฟันที่ดีในระยะยาว ปัจจุบันมีเครื่องมือจัดฟันสำหรับเด็กให้เลือกหลากหลาย ซึ่งโดยหลัก ๆ แล้วแบ่งเป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ คือ  การจัดฟันแบบโลหะ และ การจัดฟันแบบใส มาทำความรู้จักกับกับการจัดฟันแต่ละแบบ เพื่อประกอบการตัดสินใจ เลือกแบบที่เหมาะสมกับลูกรักของคุณ 

1. การจัดฟันแบบโลหะ (Metal Braces)

เป็นเครื่องมือจัดฟันแบบดั้งเดิมที่ได้รับความนิย และมีประสิทธิภาพสูง ประกอบด้วยแบร็กเก็ตโลหะ ที่ติดแน่นบนผิวฟัน และลวดที่สอดผ่านแบร็กเก็ต เพื่อออกแรงดึงฟัน ให้เคลื่อนที่ไปในทิศทางที่ต้องการ

ข้อดี

• ประสิทธิภาพสูง สามารถแก้ไขปัญหาการเรียงตัวของฟันได้หลากหลาย แม้กระทั่งปัญหาที่ซับซ้อน

• แข็งแรง ทนทาน ทนต่อแรงบดเคี้ยว และการใช้งาน จึงเหมาะกับเด็กๆ ที่ยังควบคุม การใช้งานฟันได้ไม่ดี

• ราคาประหยัด มีราคาถูกกว่า การจัดฟันแบบใส จึงเป็นทางเลือกที่ช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายได้มาก

• สีสันสดใส ยางรัดมีให้เลือกหลากหลายสี ช่วยเพิ่มความสนุกสนาน ให้กับเด็ก ๆ

ข้อเสีย

• เห็นเครื่องมือชัดเจน เครื่องมือมีสีเงิน จึงเห็นได้ชัดเจน ซึ่งอาจทำให้เด็ก ๆ บางคนขาดความมั่นใจ

• ระคายเคือง แบร็กเก็ตและลวด อาจสร้างความระคายเคืองต่อริมฝีปาก และกระพุ้งแก้ม ในช่วงแรก หรือบางรายอาจมีอาการแพ้เหล็กจัดฟัน 

2. การจัดฟันแบบใส (Clear Aligners)

เป็นเครื่องมือจัดฟันที่ทำจากวัสดุใส มีลักษณะเป็น แผ่นใส ที่ครอบฟัน โดยการออกแบบและผลิต เพื่อแก้ปัญหาและตอบโจทย์เฉพาะบุคคล เพื่อค่อย ๆ เคลื่อนฟันให้เข้าที่ การจัดฟันแบบใสได้รับการพัฒนาเรื่อยมา เพื่อช่วยแก้ปัญหาฟันที่หลากหลาย และเหมาะกับทุก ๆ ช่วงวัย

ข้อดี

• ความสวยงาม เครื่องมือใสแทบมองไม่เห็น ช่วยให้เด็ก ๆ มั่นใจในรอยยิ้มแม้ในขณะจัดฟัน

• สะดวกสบาย ถอดเข้าออกได้ ขณะรับประทานอาหาร แปรงฟัน และใช้ไหมขัดฟัน จึงดูแลรักษาความสะอาดง่าย และลดโอกาส การเกิดฟันผุ

• ลดการระคายเคือง วัสดุเรียบลื่น สวมใส่สบาย ไม่บาดปาก และเหงือก

ข้อเสีย

• ราคาสูง มีราคาสูงกว่า การจัดฟันแบบโลหะ

• ต้องอาศัยวินัย เด็ก ๆ ต้องมีความรับผิดชอบ ในการใส่เครื่องมือ อย่างน้อย 20-22 ชั่วโมง/วัน เพื่อให้การรักษา มีประสิทธิภาพ

การเลือกเครื่องมือจัดฟันสำหรับเด็ก

การเลือกเครื่องมือจัดฟัน ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น

• อายุและความร่วมมือของเด็ก เด็กเล็ก ที่ยังไม่สามารถดูแลตัวเองได้ดี อาจเหมาะกับ เครื่องมือแบบถอดได้ ส่วนเด็กโตที่สามารถดูแลตัวเองได้ดี อาจจะเลือกเครื่องมือแบบติดแน่น

• ปัญหาของฟันและขากรรไกร ปัญหาที่ซับซ้อน เช่น ฟันที่งอก ผิดปกติ มาก ๆ อาจจะต้องพิจารณาเลือกเครื่องมือที่เหมาะสม

• ความต้องการของผู้ปกครองและเด็ก  เช่น ความสวยงาม งบประมาณและไลฟ์สไตล์

ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการจัดฟันเด็ก

• ช่วงอายุ 7-10 ปี เป็นช่วงที่ฟันแท้เริ่มขึ้น และขากรรไกรยังอยู่ในช่วงเจริญเติบโต ทันตแพทย์จัดฟัน สามารถประเมินการเจริญเติบโตของขากรรไกร และฟัน รวมถึงตรวจหาความผิดปกติ ที่อาจต้องได้รับการแก้ไขตั้งแต่เนิ่น ๆ

ช่วงอายุ 10-14 ปี  เป็นช่วงที่ฟันแท้ขึ้นเกือบครบและขากรรไกรยังคงพัฒนา เป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมในการจัดฟัน เพื่อแก้ไขปัญหาการเรียงตัวของฟัน